Pytanie nadesłane do redakcji
Mam 33 lata. Miesiąc temu wykonałem RTG zatok przynosowych. W opisie zdjęcia jest napisane: Zatoki oboczne nosa prawidłowo powietrzne. Zdjęcie pokazałem też innemu radiologowi, który tym razem napisał tak: "Zdjęcie zatok obocznych nosa wskazuje na brzeżne zgrubienie błony śluzowej zatok szczękowych i zmniejszenie powietrzności zatok czołowych". Dodam, że mam problem z łzawieniem oka, bólem prawego migdałka i prawej strony gardła. Czuję również dyskomfort prawego płatu czołowego oraz oka. Czy 2 różne opisy zdjęcia wskazują na konieczność wykonania tomografii zatok? Skąd bierze się tak różna interpretacja wyników i co oznaczać może druga wersja opisu podanego przez radiologa?
Odpowiedziała
lek. med. Agata Szoldra-Seiler
specjalista otolaryngolog
Oddział Laryngologii
Szpital Wojewódzki w Koszalinie
Zdjęcie radiologiczne jest badaniem pomocniczym. Lekarz leczący nie interpretuje zdjęcia bez zebrania wywiadu i badania pacjenta. Nie wszystkie zmiany widoczne na prześwietleniu zatok przynosowych są istotne i wymagają terapii. Opis radiologa jest oceną autorską. Teoretycznie wszyscy powinni widzieć to samo, ale od wnikliwości spojrzenia i doświadczenia oceniającego radiologa zależy dokładność opisu, Opisane powyżej brzeżne zgrubienie nie będzie istotne, jeśli nie przekroczy 4–5 mm. Jeśli będzie większe, to lekarz diagnozujący musi wziąć pod uwagę moment wykonania zdjęcia w kontekście czasu trwania dolegliwości. Pogrubienie śluzówki zatok na RTG wykonanym pod koniec trwania ostrego nieżytu nosa i zatok sugeruje zmiany zejściowe, resztki pozapalne. Ten sam opis na RTG wykonanym po 3 miesiącach dolegliwości wskazuje na przewlekły stan zapalny. Opisane przez drugiego radiologa zmniejszenie powietrzności zatok czołowych może być „normą” w małych bądź płytkich zatokach, gdzie na jedną płaszczyznę zdjęcia nakładają się obie ściany zatok czołowych: przednia i tylna. W razie wątpliwości wykonuje się wówczas RTG boczne zatok czołowych, aby upewnić się co do ich rozmiarów i zawartości.
Opisane wyżej dolegliwości nie są objawami głównymi zapalenia zatok przynosowych. Nie ma też informacji kto zlecił wykonanie RTG zatok przynosowych i czy badał Pana laryngolog. Jeśli takiej oceny nie było, a dolegliwości ciągle się utrzymują, proszę poprosić lekarza prowadzącego o konsultację laryngologiczną. Wskazana także byłaby ocena okulisty.
Co do pytania, czy wskazana byłaby ocena tomografii zatok, to decyzję o takim badaniu podejmuje specjalista otolaryngolog w przypadku diagnostyki różnicowej bólów głowy, przy podejrzeniu guza zatok przynosowych, przy niepowodzeniu po odpowiednim leczeniu farmakologicznym przewlekłego nieżytu nosa i zatok, przy przygotowaniu do operacji nosa i zatok, w przypadku powikłań zatokopochodnych oraz w złamaniach czołowo-podstawnych.
Klasyczne zdjęcia zatok przynosowych zlecane są zgodnie z aktualnymi wytycznymi coraz rzadziej. Służą jedynie wykluczeniu procesu zapalnego w dużych zatokach (szczękowe, czołowe) i poszukiwaniu ognisk zakażenia u chorych bez uchwytnych objawów klinicznych. Są to badania o niskiej czułości i swoistości.
