×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Otoskleroza

dr n. med. Mariola Zagor, otorynolaryngolog
Klinika Otorynolaryngologii, Wydział Lekarsko-Dentystycznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
lek. med. Paulina Czarnecka
Kliniczny Oddział Otolaryngologiczny, 4 Wojskowy Szpital Kliniczny z Polikliniką SP ZOZ we Wrocławiu
lek. med. Marlena Janoska-Jaździk
Samodzielny Publiczny Centralny Szpital Kliniczny w Warszawie

Co to jest otoskleroza i jakie są jej przyczyny?

Otoskleroza jest chorobą błędnika kostnego powodującą upośledzenie słuchu. Przebudowa błędnika kostnego w otosklerozie powoduje ograniczenie ruchomości strzemiączka (jednej z trzech kosteczek słuchowych), co doprowadza do postępującego niedosłuchu przewodzeniowego. Przyczyny występowania otosklerozy nie są do końca jasne. Postuluje się wpływ czynników genetycznych i środowiskowych, a także infekcji wirusowych. Choroba dotyczy częściej kobiet, może występować rodzinnie. Diagnozowana jest głównie u osób między 15. a 45. rokiem życia. Pogorszenie słuchu częściej pojawia się w okresie zmian hormonalnych u kobiet – może wystąpić podczas ciąży i karmienia piersią. Niedosłuch nierzadko bywa obustronny.

Jak często występuje otoskleroza?

Częstość występowania otosklerozy na świecie wynosi 0,5–1% ludności rasy białej. Wydaje się, że część przypadków pozostaje nierozpoznana. Brak jest polskich danych epidemiologicznych dotyczących otosklerozy.

Jak się objawia otoskleroza?

Głównym objawem otosklerozy jest narastający niedosłuch jednostronny lub obustronny, któremu mogą towarzyszyć zawroty głowy i szumy uszne. Chory lepiej rozumie mowę w hałasie.

Co robić w razie wystąpienia objawów otosklerozy?

W razie wystąpienie objawów wskazujących na otosklerozę należy zgłosić się do lekarza POZ, który skieruje pacjenta do otolaryngologa.

W jaki sposób lekarz ustala rozpoznanie otosklerozy?

Lekarz stawia diagnozę otosklerozy na podstawie danych z wywiadu, badania laryngologicznego (prawidłowy wygląd błony bębenkowej) oraz badań audiometrycznych, w których stwierdza się niedosłuch i brak odruchu z mięśnia strzemiączkowego. Niedosłuch najczęściej ma charakter przewodzeniowy lub mieszany. Upośledzenie ruchomości strzemiączka powoduje pogorszenie przewodzenia dźwięków do ucha wewnętrznego (niedosłuch przewodzeniowy). Zmiany w uchu wewnętrznym przyczyniają się do pogorszenia pracy układu odbiorczego ucha (niedosłuch odbiorczy). Istotnym badaniem dla diagnostyki różnicowej otosklerozy jest tomografia komputerowa kości skroniowej. W diagnostyce różnicowej należy uwzględnić następujące choroby: przerwanie ciągłości kosteczek słuchowych po urazie, wrodzone unieruchomienie kosteczek słuchowych, tympanosklerozę z unieruchomieniem kosteczek oraz choroby układu kostnego, które dotyczą również błędnika.

Jakie są sposoby leczenia otosklerozy?

Najczęściej stosowanym sposobem leczenia w otosklerozie jest postępowanie zabiegowe (operacja mikrochirurgiczna ucha). Nie likwiduje ona przyczyny choroby, ale ogranicza jej skutki. Wykonuje się stapedotomię, która polega na zastąpieniu nieruchomej kosteczki słuchowej (strzemiączka) przez protezę. Zabieg najczęściej przeprowadza się z dojścia przez przewód słuchowy zewnętrzny. Operacje wykonuje się w znieczuleniu ogólnym lub miejscowym. Na efekt zabiegu trzeba czekać do momentu usunięcia opatrunku z ucha, czyli około tygodnia. Innym sposobem pomocy chorym z niedosłuchem jest zastosowanie aparatu słuchowego. Taką metodę postępowania stosuje się zwłaszcza u osób mających przeciwwskazania do leczenia zabiegowego. Możliwe jest również leczenie farmakologiczne fluorkiem sodu. Szacuje się, że takie leczenie u 50% pacjentów powoduje stabilizację choroby.

Czy możliwe jest całkowite wyleczenie otosklerozy?

Obecnie nie istnieje leczenie przyczynowe otosklerozy. U 95% chorych dochodzi do poprawy słuchu po leczeniu zabiegowym, ale wyniki te pogarszają się wraz z upływem czasu.

Co trzeba robić po zakończeniu leczenia otosklerozy?

Bezpośrednio po operacji zaleca się choremu prowadzenie oszczędzającego trybu życia. Ważne jest również unikanie hałasu i infekcji. W okresie pooperacyjnym mogą wystąpić zawroty głowy, nudności, wymioty, co wynika z podrażnienia ucha wewnętrznego podczas zabiegu. Pacjent nie powinien moczyć operowanego ucha przez około 4 tygodnie. Pierwsza kontrola lekarska ma miejsce 7 dni po zabiegu, kiedy usuwany jest opatrunek. Kolejna wizyta odbywa się po około 3 tygodniach, a następna 4–6 tygodni po operacji. Na tej wizycie wykonuje się badanie kontrolne słuchu – audiometria tonalna. Następne wizyty kontrolne mają miejsce co 6–12 miesięcy.

05.01.2018
Zobacz także
  • Uraz ciśnieniowy ucha wewnętrznego
  • Kłopoty ze słuchem u dzieci, poradnik dla rodziców
Wybrane treści dla Ciebie
  • Operacje uszu
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta